Да се опише со најсмел израз, молитвата е разговор со Бога. Дури и ако зборуваме со тивок глас, дури и ако шепотиме без да ги отвораме усните, дури и ако повикуваме кон Него само од длабочините на нашето срце, нашиот неискажан збор секогаш стигнува до Бога и Бог секогаш го слуша (Св. Климент Александриски). Молитва е говорење на умот со Бога. Како што лебот е храна за телото и добродетелта е храна за душата, така духовната молитва е храна за умот (Св. Нил Синајски).
Молитва е секогаш возможна за секого, богат или сиромав, благороден или едноставен, силен и слаб, здрав и во страдање, праведен и грешен (Св. Серафим Саровски). Без разлика дали си во црква или во твојот дом, или на село; без разлика дали чуваш овци, или градиш згради, или си присутeн на забави кадешто се пие, не престанувај да се молиш. Кога можеш, приклони ги колената, кога не можеш, посредувај во твојот ум, “навечер и наутро и на пладне“. Ако молитвата úпретходи на твојата работа и ако, кога ќе станеш од постела, твоите први движења се придружени од молитвата, гревот не може да најде начин да ја нападне твојата душа (Св. Ефрем Сирин).
Кога ќе станешнаутро и ги принесуваш утринските молитви, застани колку е можно понеколебливо во срцето пред Бога, а потоа оди на работа што ти ја задал Бог, без да се повлечеш од Него во твоите чувства и свест… Иако молитва е вообичаено дело за нас, таабара подготовка. За секој кој знае како да чита и пишува, што е повообичаено отколку читањето и пишувањето? Сепак, ако седнеме да читаме и пишуваме, тоа не го правиме одеднаш, туку прво се ставаме во расположението за она што треба да го направиме. Овој вид на подготовка е уште повеќе потребна пред да започнеме да се молиме, особено ако нашите обврски пред тоа биле многу поинакви од молитвата… Веднаш пред да почнеш да ја ги кажуваш твоите молитви, стој некое време, седи некое времеили движи се малку и обиди се да го сконцентрираш твојот ум и да го оттргнеш од сите световни активности и предмети. По ова, размисли за тоа пред Кого стоиш на молитва, потоа сети се кој си; кој е оној што ќе го почне повикувањето кон Него во молитва. Направи го тоа на таков начин што да се разбуди во срцето чувство на смирение и стравопочит дека стоиш во присуство на Бога. Тоа е почеток на молитва, а добриот почеток е половина завршенаработа (Св. Теофан Затворник).
Кога се молиш, обиди се молитвата да допре до вашето срце; со други зборови, потребно е срцето да го чувствува она го зборуваш во твојата молитва, да го посака благословоткојшто го бараш… Набљудувај, за време на молитвата, дали твоето срце е во согласност со она што го велиш (Св. Јован Кронштатски). Бог го слуша не нашиот глас, туку нашето срце. Он не треба да се притиска со извици, бидејќи Он ги гледа нашите мисли (Св. Кипријан Картагински). Душата на молитвата е внимателноста. Како што телото без душа е мртво, така и молитвата без внимание е мртва (Св. Игнатиј Брјанчанинов). Треба да се молиме со постојано и будно внимание. А тоа ќе биде можно ако ние добро разбераме со Кого разговараме, и дека за тоа време ние сме Негови слуги, кои Му нудат жртва на Бога. Треба да се молиме со покајание, со солзи, со почит, со ведрина и голема смиреност. Нашите гревови не треба да нѐ спречат да се молиме. Ние треба да се срамиме од нашите гревови, но тие не треба да нè спречуваат во нашите молитви. Иако си грешник, пријди кон Бога со молитва, за да можеш да се помириш со Него; дај Му можност да ти ги прости гревовите, а и ќе ти ги прости, само за да ја открие Својата љубов кон човештвото (Св. Јован Златоуст). Исто како што секоја добродетел има соодветен резултат, така и молитвата како резултат го има очистувањето на умот и просветлувањето… Со молитвата, божествената благодат станува активна и овозможува решенија за проблемите и испитувањата кои ги мачат верните (Старец Јосиф Ватопедски).
Не брзај ги молитвите една по друга, туку кажувај ги со уредно размислување, како да се обраќаш кон некоја голема личност за услуга. Не внимавај само на зборовите, туку дозволи умот да биде во срцеето, стоејќи пред Господа во целосно сознание за Неговото присуство, во целосна свесност за Неговото величие, благодат и правда (Св. Теофан Затворник).
Ако сакаме да побараме услуга од некоја моќна личност, претпоставуваме дека треба да пристапиме со понизност и почит. Колку повеќе со понизност и целосна преданост треба да се обратиме кон Господа и Бога на сите нешта? Не треба да мислиме дека нашите молитви ќе бидат услишани поради многуте зборови, туку заради тоа што срцето е чисто и духот е во покајничко расположение (Св. Бенедикт).
Нечиста молитва е една работа, нејзиното губење е друга, а нејзиното грабнување е трета. Молитвата е нечиста кога стоиме пред Бога и си претставуваме небитни и неумесни мисли. Молитва е загубена, кога сме заробени од страна на бескорисни грижи. Молитва е украдена од нас кога нашите мисли талкаат пред тоа и да го сфатиме. Молитва е нарушена од страна на било каков вид на напад или прекин што доаѓа до нас за времето на молитва (Св. Јован Лествичник). Нашата молитва го одразува нашиот однос кон Бога. Оној кој е незаинтересиран за спасението, има различен однос кон Бога од оној кој го напуштил гревот и е ревносен за добродетели, но сеуште не влегол во себеси и работи за Господа само надворешно. На крај, оној кој влегол и Го носи Господа во себеси, стоејќи пред Него, има друг однос. Првиот човек е небрежен во молитвата, исто како што е небрежен и во животот, и тој се моли во црква и дома само според утврденото правило, без внимание или чувство. Вториот човек чита многу молитви и често оди во црква, обидувајќи се истовремено да го задржи своето внимание од расеаност и да искуси чувства според молитвите кои ги чита, но и покрај тоа тој ретко има успех. Третиот човек, целосно концентриран кон внатре, со својот ум стои пред Бога, и Му се моли во своето срце без расеаност, без долги гласни молитви, дури и кога стои долго време на молитва во својот дом или во црква… Секоја молитва треба да извира од срцето, а секоја друга молитва воопшто не е молитва. Молитвите од молитвениците, твоите сопствени молитви и мошне кратките молитви, сите мора да исходат од срце пред Бога, Кој Го гледаш пред себе (Св. Теофан Затворник).
Те советувам да се убедиш себеси и да се присилиш на молитва и на секое добро дело, дури и ако не чувствуваш желба за тоа. Бог, гледајќи го трудот и делата ќе ти даде добра волја и ревност. Таквата добра волја и одредената привлечност кон молитвата честопати е резултат на навика. Влези во таа навика и таа ќе те привлече кон молитва и добри дела (Св. Тихон Задонски).
Запомни дека додека се молиш, Бог очекува од тебе позитивен одговор на Неговото прашање: “Дали веруваш дека Јас можам да ја исполнам твојата молитва?” Мора да бидеш способен да одговориш од дното на срцето: “Да, верувам, Боже”, а потоа ќе бидеш услишан според твојата вера (Св. Јован Кронштатски). Добро е, тогаш, да се молиш секогаш и да не паѓаш со духот, како што вели Господ, и повторно апостолот вели: „Молете се постојано”, што значи ноќе и дење и во секој час, а не само кога доаѓаш во црквата, а во останатото време да не се грижиш за молитвата. Без разлика дали работиш, дали си легнат за да спиеш, патуваш, јадеш, пиеш, седиш на маса, не прекинувај ја својата молитва, бидејќи не знаеш кога ќе дојде Оној што ќе ти ја побара душата. Не чекај до недела или празник, или друго место, туку, како што вели пророкот Давид, „на секое место на Неговото владеење“ (Св. Ефрем Сирин).
Извор. Маран Ата
