takovski.jovan2.jpg

Одговара: Отец Јован Таковски

 

Нина

ПРАШАЊЕ: Што е всушност Светиот Дух.

Одговор: Светиот Дух е Третото Лице на Света Троица, покрај Отецот и Синот. Основната догма или вистина на христијанското учење за Бога, по кое се разликува од другите религии, е Богооткриеното учење за Света Троица, односно, за тоа дека Бог е еден по природа или суштина, а троичен по лица или ипостаси; Бог е и Отецот, Бог е и Синот, Бог е и Светиот Дух, па сепак не се три Бога, туку е еден Бог, бидејќи имаат заедничка природа. Начело или принцип во Света Троица е Отецот, од Кого од вечност, безвремено се раѓа Синот на неискажлив начин, и од Кого од вечност исходи Светиот Дух (види Евангелие според Јован, глава 15, стих 26). Лицата на Света Троица меѓу себе се разлкуваат по личните својства. Отецот не се раѓа нити исходи ни од кого; Синот вечно се раѓа од Отецот, а Светиот Дух вечно исходи од Отецот. Постои разлика меѓу раѓањето на Синот и исходењето на Светиот Дух, но човекот со својот огревовен и ограничен разум не е кадарен да проникне во оваа тајна. За да може човекот донекаде да проникне во тајната на Тро-Едниот Бог, потребно е да поверува во Него, да се крсти во името на Света Троица, и да го прими дарот на Светиот Дух во светата тајна Миропомазание.

Затоа Господи Исус Христос, по Своето воскресение, им рече на Своите ученици - апостолите: Одете и научете ги сите народи, крштавајќи ги во името на Отецот, и Синот, и Светиот Дух (Матеј 28, 19); Кој ќе поверува и ќе се крсти, ќе биде спасен; а кој не поверува, ќе биде осуден (Марко 16, 16).

Затоа, на Нина, и на мнозина слични на неа, им препорачувам да поверуваат во Света Троица и да се крстат во името на Отецот, и Синот, и Светиот Дух, и да станат живи членови на Христовото тело - Црквата, во која, како во неисцрпна ризница, Бог ни оставил се што е потребно за наше спасение.

Мики

Прашање: Ве молам ако сакате да ми дадете објаснување за 10 Божји заповеди каде што во 4 заповед прочитав да се слави сабота. Кога е променето да се празнува недела и зошто? Библијата ја читам сам, христијанин сум. Ова го прочитав и ме интересира.

Одговор: Опширен одговор на ова прашање можете да најдете во книгата Црквата и сектите, од д-р Лазар Милин, во издание на Ѓаконија, Скопје 1999, стр. 424-505.

Ако читателот не биде задовлен од тој одговор, а веќе не паднал под влијание на некоја секта, може лично да ми се обрати за помош.

 Читањето на Библијата, без благодатното раководство на Црквата, може да биде контрапродуктвно.

Добар пример за тоа може да послужи минатонеделното евангелие што се читаше на Литургијата (Лука 10, 25-37), кога еден законик пристапи кон Исуса со цел да Го искуша, и Го праша: Учителе, што да направам за да добијам живот вечен? Исус му одговори: Што е напишано во Законот? Како читаш?

Тој право одговори кога ја цитраше заповедта за љубовта кон Бога и кон ближните, но проблемот беше во тоа што тој не знаеше кој е неговиот ближен. Тоа Му даде повод на Господ Исус Христос да ја каже историјата за Милостивиот Самарјанин. Законикот добро ја познаваше Библијата - Законот, но не ја разбираше, или погрешно ја разбираше. Тоа се случува и денес со сите оние што не го признаваат авторитетот на Црквата како Тело Христово и единсвеното место за правилно разбирање на библиските пораки.

 

За да не биде читателот без никаков одговор, ќе кажам само неколку збора:

            Празнувањето на саботата се спомнува дури по излегувањето на Израилскиот народ од египетското ропство, додека лутал во синајската пустина.

            Старозаветниот обреден закон, вклучувајќи ги празниците и саботите, имал само подготвителен карактер и важност (педагог) до Христа (Лука 16, 16; Гал. 3, 24). Христос го исполнил и со тоа н# ослободил од натамошните обврски кон него (Гал. 3, 13. 25).

            Саботата, како и сите старозаветни празници, во Светото писмо е наречена сенка, а сенката е минлива (Колос. 2, 16 и 17).

            Воскресението Христово е најзначајниот настан во историјата на човештвото, а тој се случил во првиот ден од седмицата (неделата) затоа Христјаните ја слават неделата како ден Господв од најрано време.

            Црквата има особена почит и кон саботата, затоа што во тој ден Христос, додека со телото беше во гробот, како Бог престојуваше меѓу умрените (1 Петрова 3, 18-20). Затоа Црквата и саботата ја смета за радосен ден, па поради тоа во сабота е забранет строг пост, освен на Велика сабота.

Никола

Прашање: Кои се 7-те дарови на Светиот Дух?

 

Одговор: Според пророк Исаија (11, 1-3) главни дарови на Светиот Дух се:

            1. Дух на страв Божји. Дарот на страв Божји е страв да не направиме нешто што е недостојно и гревовно пред Бога. Тоа не е ропски страв, страв од казна, туку е синовски страв, кој произлегува од љубовта  на човекот кон Бога како кон свој Отец и Добротвор.

            2. Дух на знаење, или способност за познавање на небесните тајни, на божествените вистини, неопходни за спасението.

            3. Дух на сила, или цврстина во борбата против гревовите и во стремежот кон добродетелите. Дарот на сила го прави човекот способен да им се спротивстави на сите гревовни искушенија и да врви неотклонливо по патото на спасенитео.

            4. Дарот на совет е способност да ги утешуваме другите, да ги поучуваме и упатуваме во вистината и доброто.

            5. Дух на разум му помага на човекот да проникне во Божјите тајни и да умее да живее во чистота и непорочност.

            6. Духот на мудрост е дар кој на човекот му овозможува да си изгради правилен поглед кон овоземниот живот и го оспособува да ги пронајде најдобрите сретства за остварување на крајната цел на човеовото живеење - вечниот живот во заедница со Бога.

            Дух Господов, или дар на благочестие и праведност со кои се одликуваат оние што навистна се трудат и напредуваат на патон кон светоста и обожувањето.

            Св. апостол Павле, во посланието до Галатјаните (5, 19-23) ги набројува делата на телото, кои се спротивни на делата на Духот, а потоа ги набројува делата кои се плод на Духот:

            Тој вели: Делата на телото се познати. Тие се: прељубодејство, блудство, нечистотија, бесрамност, служење на идоли, магии, непријателство, кавги, гнев, расправии, несогласности, ереси, зависти, убиства, пијанство, срамни гостувања и други слични работи; ...оние што го прват тоа, нема да го наследат царството Божјо.

            А плодот на Духот е: љубовта, радоста, мирот, долготрпеливоста, добротата, милосрдноста, верата, кротоста, воздржливоста, . Против такви нема закон. Оние, пак кои се Христови, го распнаа телото свое со страстите свои и похотите.

о. Јован Таковски

 

останати одговори:

Ве молам, сакам да имам духовен отец...

Кои се причините што доведоа сатаната да биде отфрлен од Божјата милост?

 

Посети:{moshits}

 

 

IvicaTodorov

Одговара: Презвитер Ивица Тодоров

ПРАШАЊЕ: Раното утро пред зори на Велики Четврток со радост секоја година го очекувам, и за мене секојпат тоа е најубавиот момент кога се вапцуваат црвените јајца,а она првото јајце кое треба да стои до наредната година ми дарува огромна топлина во мето срце.Но моето срце од пред некој ден се исполни со секирација.Никогаш до сега не ми се случило да тоа првото јајце кое го чувам како сопствените очи,пред некој ден,од ништо просто експлодира и се распрсна на многу парчиња.Што е значењето доколку таквото јајце самото се распрсне?Ве молам кажете ми дали има место за секирација? Верувам во Господ со сето свое срце,и верувам дека тој со тоа ми праќа некој абер, но јас не знам како да го протолкувам. Ви благодарам.

ОДГОВОР: Праксата да се бојадисуваат црвени јајца пред најголемиот христијански празник  - Воскресение Христово (Пасха, Велигден) свои корени има во црковната древност. Овој обичај е плод на тогашните христијани радоста на воскресението Христово преку конкретен симбол да може да ја споделат и внатре во црковната заедница, но и со оние надвор од Црквата, кои се уште не биле евангелизирани и крстени. Особено овие, вторите, биле пожелувана целна група, затоа што преку црвеното јајце христијаните можеле да им засведочат на тогашните пагани (незнабожци) за Христовата искупителна жртва за целото човештво и за Неговото воскресение од мртвите, односно, за победата на животот над смртта.  Затоа и била избрана црвената боја за бојадисување на јајцата. Истата ја симболизира крвта Христова која на крстот се изли за нас и за нашето искупување пред Небесниот Отец и за наше ослободување од сатанските мрежи на ропството (злото - гревот -  духовната и телесната смрт). Формата на јајцето го симболизира нашиот свет (планетата земја) и целото човештво кое преку Христовата крв (искупителна жртва) повторно ја доби можноста да учествува во постоењето во Царството Божјо преку остварување на спасението во Црквата. Моментот кога се крши јајцето, пропратен со најрадосниот поздрав "ХРИСТОС ВОСКРЕСНА - НАВИСТИНА ВОСКРЕСНА", го симболизира Христовото воскресение, односно, уништувањето на смртта и дарувањето на можноста сите кои се во Христа во последниот ден (денот на второто Христово доаѓање) да воскреснат (да го примат своето тело ослободено од последиците на злото и смртта).

Според горенаведеното, црвеното јајце е само еден благочестив древен христијански обичај и симбол и ништо повеќе од тоа. Функцијата на овој обичај е пред се мисионерска, односно, истиот е можност за сведочење на сето она што нашиот Спасител го направи и прави за Црквата и за целото човештво. Затоа, треба да внимаваме овој симбол да не го мистифицираме и да го ставаме во разни суеверни контексти. Првото бојадисано јајце на велики четврток, неговото чување и доживување од некои како чувар на домот и разни други нешта немаат никаква врска со Црквата и нејзината вистина, па затоа, како христијани не треба да си создаваме лични толкувања туку треба преку здравиот спасоносен духовен живот во Црквата да ја живееме вистината Христова и да се ослободуваме од сите нешта (особено од суеверието) кои ни создаваат проблеми во процесот на нашиот духовен раст.

 

Одговара: Јеромонах Доситеј (Бигорски манастир)
 

ПРАШАЊЕ:   Дали треба да се бакнуваат иконате во црква?  (Катерина)

ОДГОВОР: Во историјата на Црквата, особено во доменот на мисијата на катихизирањето и религиозното поучување, иконите имале одлучувачка улога. Иконата има:
1. Дидактичка функција, бидејќи иконографијата е сметана како катихизис на учените и неуките,
2. Контеплативна функција, бидејќи го сугерира и привлекува духот кон преобразениот свет,
3. Посредничка функција, затоа што ја предава невидливата сила на светоста на живописанието.Од тие причини иконите треба да се бакнуваат и целиваат со најголема побожност. Во Православната историја познати се чудотворни икони, чија тајна останува неоткриена. Било да се насликани од светии, било поради силна вера на оној кој ги почитува, било да се одбрани како орудие во божествената икономија, тие икони се најскапото отечко заветување во Православната побожност. Последниве децении некои неправославни конфесии како и историчарите на уметноста ја разоткрија вистинската вредност на иконата. Така иконата станува симбол на медитацијата и откривението, бидејќи: сведочи за светото и Божественото присуство во времето и просторот, во делон на Овоплотувањето, или Восреснувањето на Неговиот Син, ја соопштува визуелната невидлива божествена стварност која доаѓа како перцепција на чулата, ја наговестува светлоста на Идниот Век, состојбата на обожувањете или точката на средба на историското време со вечноста; го признава човечкото учество во преобразувањето на творбата. Беседа изречена од св. Јован Дамаскин Бидејќи некои не прекоруваат што се поклонуваме на иконите и ги почитуваме иконите на Спасителот и Владичицата наша, како и иконите на останатите светители и угодници Христови, нека слушнат дека Бог од почетокот го створил човекот по сопствената икона (слика, образ). Поради што, се поклонуваме еден на друг, ако не затоа што сме создадени по иконата Божја? Како што вели богоносниот и знајниот на божествените работи, Василие, почитувањето упатено на иконата, достигнува до праобразот; „а праобразот (прволик, прототип) е она што на иконата е изобразено, од кое произлегува образот. Поради што Мојсеевиот народ, застанат во круг, се поклонувал на шаторот, кој бил икона и образ на небесните стварности, или на целокупната творба? Господ Бог му вели на Мојсије: „Гледај, па направи го се ова по сликата (образот) која ти е покажана на гората. Зарем, херувимите кои правеле сенка на жртвеникот не се дело од човечката рака? Што ли е прочуениот храм во Ерусалим? Нели е ракотворен и од човечката вештина на нивните раце.

Божественото писмо, меѓутоа, ги осудува оние кои се поклонуваат на киповите, но и оние кои принесуваат жртви на демоните. Јелините принесувале жртви, а принесувале жртви и Јудеите; меѓутоа, Јелините жртвите ги принесувале на демоните, а Јудеите на Бога. И беше Јелинското жртвопринесување отфрлено и осудено, а жртвата на праведните прифатена од Бога. Бидејќи Ное принесе жртва и Господ Бог омириса мирис од праведник, зошто прими мирис на добра воља и благодарност упатена Нему. Така, киповите јелински, го преставувале изобразувањето демонско, и биле отфрлени и забранети.

Згора на тоа, кој е во состојба да го изобрази невидливиот и безтелесниот, неописивиот и неизобразивиот Бог. Према тоа, изобразувањето на она што е божествено знак е на крајно безумие и бесчестие. Оттука во стариот завет небила вообичена употребата на иконата. Меѓутоа бидејќи Бог поради својата голема милост постанал човек за нашето спасение, и тоа не онака во човешки облик како што се јавил на Авраама или пророците, туку навистина суштински постанал човек живеел на земјата и со луѓето, па чудотворел, страдал, бил распнат, воскреснал, и се вознесол, и сето тоа навистина се случило, и луѓето тоа го виделе, и запишано е тоа, па затоа да се сеќаваме на тоа и поучиме и ние кои тогаш не сме биле присутни, да иако несме виделе поверуваме ќе се удостоиме со блаженствата Господови. Бидејќи сите не се вични на писмото, ниту читаат, затоа светите отци одлучија тоа, како некакви исклучителни дела, да биде на иконите запишано, поради кратки помени. Навистина многу пати немајќи го на ум Христовото страдање, кога ќе го видиме на икона Христовото распнување ни доаѓа во сеќевање спасоносното страдање, и паѓајќи на земја се поклонуваме, не на материјата, туку на оној кој е на иконата изобразен, како што не се поклонуваме на материјата на Евангелието ниту на материјата на крстот, туку на нивниот вообраз. Бидејќи по што се разликува крстот кој на себе го нема образот Господов од оној кој го има? Исто така кога станува збор за Богоматеријата: бидејќи почитувањето кое е кон неа прикажано, го упатуваме кон Оној кој од неа се восплотил. На сличен начин и големите дела кој ги створиле Светителите не потстикнуваат на човечност и ревност и подржување на нивните предности и славата Божја. Бидејќи како што спомнавме, почита која ја укажуваме кон благодарните сослужителите ја покажува благонаклоноста кон заедничкиот Владика, и почитување кон иконата преоѓа на прволикот. Тоа е всушност не запишано предание, како што е поклонувањето кон исток, поклонување на крстот и многу друго слично на тоа.

Се кажува и некое предание дека царот Авгар кој владеел во градот Едеса, го испратил сликарот да го изобрази ликот Господов, но тој не бил во состојба поради заслепувачки блесок на Неговото лице. А Господ го приклонил своето лице на едно платно и го изобразил на него својот лик и така му го испратил на Авгар, кој тоа го сакал.

А дека апостолите многу тоа незапишано ни го предадоа, за тоа пишува апостол Павле, апостол на народот: „Значи така браќа, застанете цврсто и придржувајте се кон преданијата, на кои сте научени, било преку нашиот збор или преку  посланија“. А на Коринтјаните им напишал: „Ве пофалувам, браќа, што се мое паметите и го вршите преданија како што Ви го предадов“.

св. Јован Дамаскин

Повеќе...

Посети:{moshits}