Ревност и љубов
In Православие, Современи искушенија, мпц, црква on Февруари 20, 2013 at 1:01 pm
Од Митрополитот на Оропос и Фили, Кипријан
„А слугата Господов не треба да влегува во расправии; туку треба да биде кроток кон сите, поучлив и незлобив“ (2.Тим. 2, 24).
Нашите побожни браќа и сестри, народот Христов, исто така мораат да внимаваат да не бидат заведени од духот на светот и да не ја мешаат неразумната ревност со вистинскиот дух на евангелската љубов.
Свети Нектариј, само во неколку реченици, ни дава опис на вистинскиот ревнител (зилот) Христов:
„Зилотот (Ревнителот) според учењето, мотивиран од љубовта кон Бога и неговиот ближен, сите работи ги прави со милосрдност и скромност; не прави ништо што би можело да го нажали ближниот; таквиот зилот е просветлен од учењето и ништо не го поттикнува да отстапи од она што е морално исправно“ (види во Себепознание, стр. 135-136).
Зилотот благословен од Христа е пример за вистински христијанин, чијшто главни карактеристики се горешта љубов кон Бога и ближниот, благост, верска толеранција, простување, учтивост во однесувањето, и воглавно, сите плодови на оној што пребива во Светиот Дух.
Спротивно на ова, оној кутар христијанин кој е инспириран од ревност не според учењето е „деструктивен човек“, кој буквално го испревртува Евангелието на благодатта и љубовта.
Ајде да видиме како го гледаат светителите на Православната Црква зилотот, чијашто ревност не е според мудроста:
Свети Нектариј Егински
Неговата ревност е „заводлив оган, оган што проголтува“;
„Од него доаѓа деструктивноста и пустошот оди по него“;
„Тој Го преколнува Бога да испрати оган од небесата и да ги проголта сите оние, кои не ги прифаќаат неговите начела и убедувања“;
Тој „се одликува со омраза кон оние од други религии и вероисповеди, завист и траен гнев, насилнички отпор кон духот на Божествениот закон, неумерена тврдоглавост во одбраната на неговите ставови, страстна ревност за доминирање во сè, славољубие, кавги, препирки, и со љубов кон немирот“ (Свети Нектариј, на истото место).
Православната духовност секогаш сметала дека од суштинско значење е ревноста да оди рака под рака со љубовта, за да не стане ненормална:
„Ревноста за побожност (или запазување на Црквата и Светото Предание – БМБ) е добра работа, но само кога е искомбинирана со љубов“ (Свети Јован Дамаскин, Patrologia Graeca, Vol. SCIV, col. 1436).
Величественото послание на свети Дионисиј Ареопагит до монахот Димофилос, во коешто тој на Боговдахновен начин ги изложува крајностите на наметливата ревност, и покажува дека ова „искушение“ помеѓу побожните е древно.
А сега да ги споредиме со демонот на неразумната ревност, зилотите на Светоотечката побожност, повикувајќи се на нивните Светоотечки поуки:
„Ние нема да ги прифатиме вашите бесни напади, кои се туѓи на автентичната ревност (незавидни побуди), дури и ако ги повикате Финес и Илија илјада пати“ (Свети Дионисиј Ареопагит, Patrologia Graeca, Vol. III, col. 1096C, „Послание до Димофилос Монахот [или Терапевтес, термин што го употребува свети Дионисиј за монасите], 5).
Исто така, нашиот Спасител, преку Апостолот Павле, „нè учи дека треба со благост да ги поучуваме оние кои го отфрлаат учењето Божјо“; „зашто оној што не знае, треба да биде поучен, а не казнет, исто како што не ги казнуваме слепите, туку ги водиме под рака“ (на истото место).
Никогаш да не заборават благочестивите верници дека критериум на автентичноста на нашата љубов не е неразумната ревност, туку откажувањето од сите наши страсти:
„Труди се подеднакво да ги сакаш сите луѓе, и за кратко ќе ги истераш сите твои страсти“ (Свети Таласиј, (Грчко) Добротољубие, 2 Том, стр. 213, и Patrologia Graeca, Vol. XCI, col. 1441B).
Нашата ревност кон побожноста, како и секој друг духовен напор, има сомнителна чистота и вистинитост ако таа не го поттикнува срцето кон љубов и смирение:
„Зашто секое тежнеење и секоја упорна работа што не завршува во љубов и скрушен дух е залудна, и донесува бескорисни резултати“ (Свети Симеон Нов Богослов, Катихези I, Sources Chretiennes, Vol. 96, pp. 143-145).
Па оттука: „Ревноста за побожност е добра работа, но само кога е искомбинирана со љубов!“
Од Orthodox Tradition, Vol. XIII, No. 2 (1996).
Превод од англиски јазик:
Свештеник Јани Мулев
Изворник:
Zeal and Love
by Metropolitan Cyprian of Oropos and Fili
Преземено од: Ортодоксија и ортопраксија