Архим. Георгиј (Капсанис)- Вистински благодатни искуства
28.10.2012
Кои се благодатните искуства кои еден христијанин може да ги прими, за неговите вера и христијански живот да не бидат нешто умствено и надворешно, туку вистинско духовно присуство на Бога, заедница со Бога, вселување на Бога во кое целиот човек учествува?
Најпрво тоа е внатрешното сознание дека тој преку верата во Бога го наоѓа вистинското значење на својот живот. Тој чувствува дека неговата вера во Христа е вера кој внатрешно го теши, му дава значење на животот и го води, дека таа е силна светлина која го просветлува. Кога почнува да восприема христијанската вера на овој начин, тој почнува да ја живее благодатта Божја. Бог не е нешто надворешно во однос на верникот.
Друго искуство на благодатта Божја човекот прима кога во своето срце ќе го чуе призивот Божји да се покае за неговите темни и грешни дела, да се врати на христијанскиот живот, да се покае, да појде по Божјиот пат. Додека живеел без Бога, не можел ништо да разбере. Почнува да се кае: се исповеда пред својот духовник за прв пат во животот. После исповедта чувствува голем мир и радост која дотогаш не ја почувствувал. И тогаш си вели: „Јас сум утешен.“ Оваа утеха е посетата на божествената благодат на душата која се покајала и Бог сака да ја утеши. Солзите на христијанинот кој се кае, кога се моли и бара прошка од Бога или се исповеда, се солзи на покајание. Овие солзи се дар и благодатно искуство.
Колку подлабоко човек се кае и стекнува богољубие и се моли со божествен ерос, толку повеќе покајничките солзи, стануваат солзи на радост, солзи на љубов и божествен ерос. Овие солзи се поголеми од солзите на покајание, и се поголема посета и искуство на благодатта. Пристапуваме да се причестиме со Телото и Крвта Христови, откако сме покајале, исповедале, со пост и духовна подготовка. После светата причест, што чувствуваме? Длабок мир во нашите души, духовна радост. И ова е посета на божествената благодат и искуство на Бога.
Меѓутоа, постои поголемо искуство на Бога. Ова искуство е гледање на нетварната светлина. Ова е светлината која Господовите ученици ја видоа на Гората на Преображението. Тие го виделе Христос како свети како Сонцето со небесна и божествена светлина, која не е материјална, создадена светлина како Сонцето и другите создадени светила. Тоа била несоздадена светлина, светлината Божја, светлината на Света Троица. Оние кои се целосно очистени од своите страсти и гревот, и се молат со вистинска и чиста молитва, се удостојуваат за ова големо благодатно искуство да ја видат Божјата светлината во овој живот. Оваа светлина е таа која ќе сјае во вечниот живот. Не само што ја гледаат сега, туку и се видени во оваа светлина. Светите се опкружени со оваа светлина. Ние не ја гледаме, но чистите по срце и светите ја гледаат. Светлиот венец кој се слика околу лицата на светите е светлината на Света Троица која ги просветлила и осветила.
Во житието на св. Василиј Велики читаме дека додека Великиот Василиј се молел, го виделе како светли и целата ќелија била осветлена од несоздадената светлина. Истото го гледаме во житијата на мнозина светци. Според тоа, удостојувањето да се види несоздадената светлина е највисокото искуство на Бога; кое не се дава секому, туку на малкумина, оние кои напреднале во духовниот живот. Според авва Исаак во секоја генерација само еден успева јасно да ја види несоздадената светлина. Сепак, и денес постојат христијани кои се достојни да го имаат ова ретко искуство на Бога.
Исто така треба да се каже дека не секој кој гледа светлина, ја гледа несоздадената светлина. Ѓаволот измамува и им покажува други светлини, демонски или психолошки, за да поверуваат дека тоа е несоздадената светлина, кога не е. Затоа секој христијанин кој ќе чуе нешто, или има одредено искуство, не смее да прифати дека тоа е од Бога, бидејќи може да биде опрелестен од ѓаволот. Сепак, ова мора да го исповеда на својот духовник, кој ќе му каже дали видението е од Бога, или демонска замка. Потребно е многу внимание во вакви случаи.
Одредување на чисто благодатно искуство
Да ги погледнеме условите кои осигуруваат дали различните искуства се вистински и нелажни. Првиот услов е да сме покајници. Ако не се покаеме за нашите гревови и не се очистиме од своите страсти не можеме да го видиме Бога. Како што Господ вели во Неговите блаженства: „ Блажени се чистите по срце, оти тие ќе Го видат Бога .“ Колку повеќе еден човек се очистува од своите страсти, се кае и се враќа кон Бога, толку подобро може да го види и почувствува Бога.
Обидите да се прими искуство на Бога, со вештачки начини и методи, како што се прави во хиндуистичките секти, во јогата, се лажни. Овие искуства не се од Бога. Овие искуства се изведени со психолошки начини. Светите отци ни велат: „Дај крв и прими дух.“ Со други зборови, ако не ја дадеш крвта на своето срце со своето покајание, молитва, пост, подвиг, не можеш да ја примиш благодатта на Светиот Дух. Вистинските духовни искуства им се даваат на оние кои заради смирението не бараат духовни искуства, туку од Бога бараат покајание и спасение. На оние кои се смирени и велат: „Господи, не сум достоен да доживеам посета на твојата благодат и божествена и небесна утеха и духовните задоволства.“ На оние, пак, кои заради гордоста бараат Бог да им даде искуства, Тој нема да им даде вистински и вистинити искуства поради нивната гордост. Значи вториот услов е смирението.
Третиот услов за да се примат вистински духовни искуства е да се биде во Црквата. Не надвор од Црквата, бидејќи вон Црквата ѓаволот ќе нѐ измами. Кога една овца ќе се оддели од стадото, ќе биде распорена од волкот. Во стадото постои сигурност. Христијанинот е сигурен во Црквата. Но, кога ќе ја напушти Црквата, тој е подложен на прелест, преку други луѓе и од демоните. Има примери на мнозина луѓе кои не ја слушале Црквата и во нивната духовна состојба паднале во прелест. И тие верувале дека го гледаат Бога или дека се посетени од Бога, кога всушност нивните искуства биле демонски и погубни за нив.
Исто така, многу помага, да се има чиста и топла молитва. Вистината дека во времето на молитва Бог дава многу од духовните искуства. Заради ова, оние кои се молат со копнеж, ревност и трпение, ги примаат даровите на Светиот Дух и ја чувствуваат благодатта Божја. Како што знаете, на Света Гора, ние кажуваме молитва, која и вие може да ја кажувате: „Господ Исусе Христе, помилуј ме грешниот.“ Оваа молитва се карактеризира како умствена, срдечна и непрестана, и кога се кажува со смирение, со копнеж и постојаност, во човековото срце ја носи благодатта Божја.
Следува: Лажни духовни искуства
Извор:
Доксологија
Друго:
Старец Георгиј Капсанис - Зошто многу луѓе не успеваат на патот кон обожението?